Tự Thán

Đêm thanh vắng tiếng Ve sầu khoan nhặt

Nương bóng cây bắt mặt ngó trông sao

Nhớ đến ai đường nghĩa vụ bước vào

Gặp cảnh biến gian lao không thối chí

Ẩn bóng tối nhứt tâm trần tự nghĩ?

Thương đạo đồng chí sĩ khắp mọi nơi

Quyết bền gan sắt đá ngõ đợi thời

Mong vận nước cơ Trời mau đưa tới

Cũng vì thế, tơ sầu tâm trí rối

Biết làm sao thấu gởi bức thư nhàn

Trông nhớ Thầy dạ ngọc chỉ riêng than

Cảm tình Mẫu lòng vàng xa cách trở

Nhìn cảnh đấy tôi đây lòng bao nỡ?

Vội ly tình hồi ở chốn bổn gia

Có bao lần lời lẽ dám thưa qua

Xin cho phép cũng đồng trong cảnh vắng

Dù cực khổ rách lành nhưng cũng đặng

Giải khuây sầu Tớ Chủ cuộc đoàn viên

Nhưng, Thượng quan quyết định đã phán truyền

Nên tôi phải ôm phiền toan trở lại

Về gia nội nhớ lời trên chỉ dạy

Việc cần lao nào nại với song thân

Giữ kinh luân khuya sớm gắng chuyên cần

Gìn lục tự sửa dần tâm chí tối

Soi những vết bợn nhơ toan sửa đổi

Xét chơn truyền lần tới trí quang minh

Sắc Lợi Quyền dù che án đức tin

Câu niệm Phật nguyện gìn tâm trong sạch

Ăn mặc ở thân tôi dầu đói rách

Quyết một lòng thiết hạch nẻo chánh chơn

Tạm lên giây tôi trổi ít giọng đờn

Giải cơn muộn lòng hờn cho cuộc thế

Cảnh hổn loạn diễn ra bao xiết kể

Cuộc tương tàn nào nệ giống Rồng Tiên

Tiền Nhân xưa chín suối cũng ngậm phiền

Thấy nói giống lợi quyền toan cấu xé

Tình đoàn kết cứ mong lòng chia rẽ

Nghĩa mến thương vội bẻ nhánh cội lành

Biết chừng nào cho dứt cuộc đấu tranh

Khắp lê thứ trở thành câu nhứt thống

Khải đến đây lòng tôi thêm cảm động

Thương thân người ẩn bóng dốc chờ Trăng

Quyết mong sao cho thấu đến chị Hằng

Nẻo oan khú cnhờ lằn gương Nguyệt rọi

Đến cảnh đấy sầu thành toan vượt khỏi

Bực danh hiền chói loại với non sông

Đồng cùng nhau giữ vững giống Lạc-Hồng

Cho trăm họ thõa lòng cơn thạnh trị

Nhân hội ấy đẹp mày trang nghĩa sĩ

Thỏa cơn nguyền phỉ chí đấng Nam-Nhi

Quyết đem thân nâng đỡ lá Quốc-Kỳ

Toan vùng vẫy tu mi đường nghĩa vụ

Nơi thôn dãn thân tôi an tạm trú

Chốn gia đình nương ngụ buổi hàn vi

Cơn buồn thời đọc sách với ngâm thi

Lúc nhàn rỗi tư bi tầm chơn lý

Mong đợi mãi Bạn Hiền người tri kỹ

Để cùng nhau quyết nghị mối tơ sầu

Nhưng trông hoài chẳng thấy ở nơi đâu

Đờn dứt bản tâm đầu trông vẫn bặt

Thôi đờn mãi lửa sầu không thể tắc

Có đôi lời đêm vắng kính gởi xa

Chúc cho người vì nước với vì nhà

Được hạnh phúc an hòa câu vạn sự

Nam Mô A Di Đà Phật

Sau thời gian khá lâu và bổn phận gia đình không còn cho phép tôi chểnh mảng với công việc sanh nhai, cùng thời thế cũng không bắt buộc tôi theo đuổi một nhiệm vụ cách-mạng nào, và cũng không thể nhứt thiết hy sinh ở vào vị trí am sơn cùng cốc để tịnh dưỡng tinh thần hầu học đòi theo hạng ẩn sĩ qui điền và tự cho mình là bực triết minh, chờ cơ hội để cầu thân lập vị.

Thanh niên giữa thời đại văn mình tiến triển mà người tôi sao khác hẳn với bạn bè bên cạnh, lòng tôi tan tác, trí tôi vẩn vơ và không còn gì hơn, tôi phải tìm phương thức để giải khuây bằng lối, thả câu ngoài sông Hậu. Thừa lúc thả câu, tôi được thức cảnh thành thơ của tựa đề: